ایران-کوکان کار قربانیان کوچک

در برخی محله‌های تهران بزرگ، همچون دروازه غار، کودکانی هستند که دست‌های کوچکشان، پینه بسته است، زیبایی صورت‌هایشان زیر لایه‌های چرک و سیاهی پنهان شده و پاهای خسته‌ آنان به کفش‌های پاره و نامناسب عادت کرده است، این‌ها کودکان کار هستند.

بر اساس آمار سازمان جهانی کار، سالانه ۲۵۰میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان از کودکی محروم می‌شوند، طبق این آمار ۱۲۰ میلیون‌ نفر از آن‌ها وارد بازار کار شده و مشغول به کار تمام‌ وقت هستند، ۶۱ درصد این کودکان در آسیا، ۳۲ درصد در آفریقا و۷ درصد در آمریکای لاتین زندگی می‌کنند. از سال ۲۰۰۲ میلادی سازمان جهانی کار ؛ روز ۱۲ ژوئن را به عنوان روز جهانی مبارزه با کار کودک برگزار می کند.
مرکز آمار ایران در سال ۸۵ اعلام کرد: در ایران یک میلیون و ۷۰۰ هزار کودک بصورت مستقیم درگیر کار هستند.

پیمان جهانی حقوق کودک، یک پیمان‌نامه بین المللی است که برای دفاع و حمایت ازحقوق کودکان تهیه شده است، این پیمان که پس از ۱۰ سال گفتگو میان کشورهای عضو سازمان ملل در سال ۱۹۸۹ میلادی تدوین شد و در سال ۱۹۹۰ به اجرا درآمد؛ به طور کلی چهار محور بقا، رشد، حمایت و مشارکت را در ارتباط با کودکان مورد توجه قرار می‌دهد.

کودکان کار به کودکان کارگری گفته می‌شود که به صورت مداوم و پایدار به خدمت گرفته می‌شوند، کار کودک نزد بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی فعالیتی استثماری تلقی می‌شود.قاچاق انسان از راه‌های عمده وارد کردن این کودکان به بازار است، به جز کارگری برده‌وار، روسپی‌گری و فروش اعضای بدن کودکان، از دیگر سرنوشت‌های کودکان، قاچاق است. ناپذیرفتنی‌ترین شکل‌های کار کودکان استفاده نظامی از کودکان و تن‌فروشی آنان است

سال 1373، دولت ایران پیمان نامه‌ جهانی حقوق کودک را امضا کرد و تعهدات مربوط به کودکان کار و خیابانی را به صراحت پذیرفت، اما با گذشت 17سال، هنوز این قشر به رسمیت شناخته نشده‌اند، دلیل این مدعی نیز نبود آمار دقیق از این کودکان در کشور است.
روز 22خرداد ماه هر سال برابر با ۱۲ ژوئن در تمام کشورهای جهان روز منع کار کودک اعلام شده است..

آرش فراز دبیرکل مجمع عالی نمایندگان کارگران ایران: به دلیل اهمیت موضوع مبارزه با کار کودک، این پرونده در قالب یکی از مقاوله نامه ها و معاهدات بین المللی کار پذیرفته شده و به کشورهای مختلفی از سراسر جهان به عضویت آن درآمده اند. سازمان جهانی کار دارای 8 مقاوله نامه بنیادین است که دو مورد از آنها به کار کودک می پردازد.

فراز خاطر نشان کرد: مقاوله نامه شماره ۱۳۸ که به تعیین سن حداقل کار کودک و مقاوله نامه 182 که محو بدترین اشکال کار کودک را دنبال می کند توسط ایران در سال 80 پذیرفته شد و ایران به آن پیوسته است.وی تصریح کرد: ایران به کنوانسیون حقوق کودک نیز پیوسته و تقریبا می توان گفت ایران به تمام مقاوله نامه های اصلی بین المللی در حمایت از کودکان پیوسته است. مقاوله نامه ها نه تنها بحث اصلی یعنی کار کودک را منع می کنند بلکه برخی اشکال کار کودک را به عنوان بدترین موضوعات قلمداد کرده و با آنها مبارزه می کند.
وی می افزاید:در ماده ۷۹ قانون کار بیان شده که اشتغال کودکان زیر ۱۵ سال ممنوع است .

پانته آ بهرامی: وجود کودکان کار و خیابان امروز چه در عرصه تولید مثل کوره پزخانه و کارگاه های کوچک مثل فرش بافی و شیشه سازی و مانند آن و چه در عرصه خیابان مثل فروش گل، پاک کردن شیشه ماشین ها، آدامس فروشی و امثال آن در شهرهای بزرگ و کوچک ایران غیرقابل انکار و به پدیده ای عادی تبدیل شده است.

مشکلات بهداشتی
در سال ۹۴ در میزگردی که خبرگزاری حکومتی ایسنا بر روی دو محور “خروج از چرخه تحصیل کودکان کار” و “وضعیت درمان و بیمه کودکان کار” تشکیل داد، عزیز پناه رییس هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودک تصریح کرد:”طبق تحقیقات انجام شده ۴۵ درصد کودکان کار و خیابان در معرض بیماری هایی نظیر، ایدز، هپاتیت و سفلیس قرار دارند و از بیماری هایی مثل سوء تغذیه، کوتاهی قد، کمبود وزن،مشکلات روحی روانی و بیماری های پوستی رنج می برند.“
او می افزاید، بسیاری از کودکان کار و خیابان حتی روزی یک وعده غذای گرم نیز نمی خورند و این موضوع زمینه بروز انواع بیماری هاست. وی همچنین معتقد است این کودکان دچار بلوغ زودرس بوده و زودتر از سایر کودکان با مسائل جنسی مواجه می شوند که زمینه ساز ورود انواع آسیب های جنسی است.
و شرم آورترین بخش قضیه:

درآمد ماهیانه هر کودک کار در ایران
فاطمه دانشور عضو اتاق بازرگانی ایران و مدیر عامل موسسه خیریه مهرآفرین: بررسی ها نشان می دهد که درآمد ماهیانه هر کودک کار در ایران بین 80 تا 100 هزار تومان در نوسان است و ما اگر بتوانیم این مبالغ را برای خانواده های آنها تامین کنیم می توانیم این کودکان را از محیط های کار به مدارس بازگردانیم .